ରଜ ପର୍ବ ପାଳନ ଉପରେ କରନା ର ମାଡ
ସନ୍ତୋଷ କୁମାର, ଓଡ଼ିଶା ବାର୍ତ୍ତା
ନବରଙ୍ଗପୁର,୧୪/୬/୨୧:ସାରା ବିଶ୍ଵ ରେ କରନା ମହାମାରୀ ର ପ୍ରଭାବ ରେ ଜନ ଜୀଵନ ପ୍ରଭାବିତ । ଏଥିରୁ ଓଡ଼ିଶା ଓ ତାର ଜିଲ୍ଲା ମାନଙ୍କ ରେ ଭି ବାଦ ପଡିନି ନବରଙ୍ଗପୁର ଜିଲ୍ଲା ଓ କୋଷାଗୁମୁଡ଼ା । ଆଜି ଫିକା ଫିକା ରେ ରଜ ଉତ୍ସବ ଟି ଘରେ ଘରେ ପାଳନ କରିବା ଦେଖା ଦେଇଛି । ଆଜି ପହିଲି ରଜ । ଗାଁରୁ ସହର, ପଲ୍ଲୀରୁ ଦିଲ୍ଲୀ , ସବୁଠି ଉତ୍ସବର ମାହୋଲ୍ ହୋଇ ଥାନ୍ତା। ପିଲା, ବୁଢା ସମସ୍ତେ ପାଳୁଛନ୍ତି ଏହି ପାରମ୍ପରିକ ପର୍ବ ନିଜ ନିଜ ଘରେ । ବନ୍ଧୁବାନ୍ଧବରେ ଘରଦ୍ୱାର ପୁରି ଉଠିଥାନ୍ତା । ଘରେ ଘରେ ଏବେ ପୋଡ ପିଠାର ମହକ । ପୋଡ ପିଠା, ନଡିଆ କୋରାଠୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଜନ୍ତା ଯାଏଁ ପିଠାର ମହକରେ ଫାଟି ପୋଡନ୍ତା ଗାଁ ଦାଣ୍ଡ । କିନ୍ତୁ ପୂର୍ବ ବର୍ଷ ପରି ଏଥର ବି ରଜ ମଉଜକୁ ଫିକା କରିଛି କରୋନା । ଦେଢ଼ମାସ ହେଲା ଦୋକାନ ବଜାରରେ ତାଲା । ଲକ୍ଡାଉନ୍ର କଟକଣା । ଘରୁ ବହାରିବାକୁ ମନରେ ଛନକା । ଗୋଟିଏ ପଟେ କରୋନା ଭୟ, ଅନ୍ୟପଟେ ପୁଲିସର ନାଲି ଆଖି । ଆଶା ଥିଲା ଜୁନ୍ ପ୍ରଥମ ସପ୍ତାହରୁ ଲକ୍ଡାଉନ୍ ହଟିଯିବ । ଦୋକାନ ବଜାର ଖୋଲିବ । ଫେରି ଆସିବ ରଜ ଉଲ୍ଲାସ । ମାତ୍ର ବିଡମ୍ବନା, ସେମିତି କିଛି ହେଲାନି । ଅଦୃଶ୍ୟ ଭୂତାଣୁ ଆଗରେ ହାରିଗଲା ସଂସ୍କୃତି ଓ ପରମ୍ପରା । ଝିଅମାନଙ୍କ ଏହି ରଜ ମଉଜକୁ ଚଳିତବର୍ଷ ବି ଗ୍ରହଣ ଲାଗିଲା ।
ରଜ ଓଡ଼ିଶାର ଏକ ପାରମ୍ପାରିକ ପର୍ବ ଓ ରାଜ୍ୟର ଗଣପର୍ବ । ଏହା ତିନିଦିନ ଧରି ପାଳନ କରାଯାଇଥାଏ । ଏହାର ଦ୍ଵିତୀୟ ଦିନରେ ମିଥୁନ ମାସର ଆରମ୍ଭ ଓ ଏହା ପରେ ବର୍ଷା ଆରମ୍ଭ ହୁଏ । ରଜ ସଂକ୍ରାନ୍ତିର ପୂର୍ବଦିନ ପହିଲି ରଜ, ଦ୍ଵିତୀୟ ଦିବସ ହେଉଛି ରଜ ସଂକ୍ରାନ୍ତି, ତୃତୀୟ ଦିବସ ହେଉଛି ଭୂମିଦାହ ବା ଭୂମି ଦହନ, ଚତୁର୍ଥ ତଥା ଅନ୍ତିମ ଦିବସ ହେଉଛି ବସୁମତୀ ସ୍ନାନ । ବସୁମତୀ ସ୍ନାନ ଚାଷର ଆରମ୍ଭକୁ ସୂଚାଇଥାଏ । ରଜ ଶବ୍ଦର ଆକ୍ଷରିକ ଅର୍ଥ ରଜବତୀ ହେବା, ଯାହା ପୃଥିବୀକୁ ମାତା ଭାବରେ ବିବେଚନା କରି ବର୍ଷାର ଆଗମନରେ ସେ ରଜସ୍ଵଳା ହେବାର ଓ ନୂଆ ଶସ୍ୟ ଜନ୍ମ ହେବାର ସାଙ୍କେତିକ ଭାବ ବହନ କରିଥାଏ । ଏହି ଦିନରେ ଚାଷୀମାନେ ବସୁମତୀ ତଥା ହଳଲଙ୍ଗଳ ପୂଜନ କରିବା ସହ ଚାଷ କାମରୁ ତିନି ଦିନ ପାଇଁ ବିରତି ନେଇଥାନ୍ତି ।