ଦଶହରା ଉତ୍ସବ ପାଳନ: ଜେକେ ପେପର କମ୍ପାନୀର ଆଇନଗତ ନିୟମ ଉଲ୍ଲଂଘନ ଓ ବେଆଇନ ଲଟେରୀ ପରିଚାଳନା
ବାଦଲ ତା, ଓଡିଶା ବାର୍ତ୍ତା
ରାୟଗଡା, ଅକ୍ଟୋବର ୩୧: ଯଦିଓ ଜେକେ ପୁରଠାରେ ଜେକେ ପେପର ମିଲ୍ସ ଲିମିଟେଡ୍ ଦ୍ୱାରା ଏକ ସପ୍ତାହ ଧରି ଚାଲିଥିବା ଦଶହରା ଉତ୍ସବ ଗତ ଶୁକ୍ରବାର ଦିନ ଶେଷ ହୋଇଛି, ଏହା ଦେଶର ଅନେକ ନିୟମକୁ ଗୁରୁତର ଭାବରେ ଉଲ୍ଲଙ୍ଘନ କରିଛି । ଦୁର୍ଗା ପୂଜା ଦେଖିବା ପାଇଁ ପ୍ରତିଦିନ ପଚାଶ ହଜାରରୁ ଅଧିକ ଲୋକଙ୍କ ବିଶାଳ ସମାଗମ, ରାବଣ ଦହନ, ସାଂସ୍କୃତିକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ, ଶହ ଶହ ଷ୍ଟଲରୁ ସପିଂ କରିବା, ଫେରିସ୍ ବା ଝୁଲା ଦୋଳି ବା ବିଶାଳ ଚକରେ ଚଢ଼ି ଝୁଲିବା, ଇତ୍ୟାଦିରେ ମଉଜ କରିବା ପାଇଁ ଏକତ୍ରିତ ହୁଅନ୍ତି ହଜାର ହଜାର ଲୋକ ।
କମ୍ପାନୀ କିପରି ନିୟମ ସବୁର ଉଲ୍ଲଂଘନ କରୁଛି ସେଥିପାଇଁ ଫେରିସ୍ ଚକ୍ର ବା ଝୁଲାରେ ଆନନ୍ଦ ଯାତ୍ରାର ଏକ ଉଦାହରଣ ନିଆଯାଇପାରେ । ଭାରୀ ଲୁହା ଫିଟିଙ୍ଗ୍ ସହିତ ୪୦ ଫୁଟରୁ ଅଧିକ ଉଚ୍ଚତାର ଏହି ବିଶାଳ ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋ-ମେକାନିକାଲ୍ ଝୁଲା ସ୍ଥାପନ କରିବାକୁ ଅନେକ ଅନୁମତି ଏବଂ ପ୍ରମାଣପତ୍ର (ଏନ୍ ଓ ସି) ନେଇନାହିଁ କମ୍ପାନୀ । ଚାନ୍ଦୀଲି ପଞ୍ଚାୟତରୁ ଏନ୍ ଓ ସି, କାର୍ଯ୍ୟନିର୍ବାହୀ ଇଞ୍ଜିନିୟରଙ୍କ ଯାଞ୍ଚ ରିପୋର୍ଟ, ସ୍ଥିର ଅକ୍ଷରେ ଘୂର୍ଣ୍ଣନ ଏବଂ ନିମ୍ନ ଗତିର ମାତ୍ରା, ଯାତ୍ରୀ କ୍ୟାବିନ/ଚେୟାରର ଶକ୍ତି, ମାଧ୍ୟାକର୍ଷଣ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଶକ୍ତି, ବାହୁ ଡ୍ରପ୍, ଭୂଲମ୍ବ ଆଭିମୁଖ୍ୟ, ବୈଦ୍ୟୁତିକ ସଂଯୋଗ, ଉଚ୍ଚ ଟେନସନ କେବୁଲର ନିକଟତରତା, ବୈଦ୍ୟୁତିକ ମୋଟର ଏବଂ ଜେନେରେଟରର ଅବସ୍ଥା, ଅଗ୍ନି ନିରାପତ୍ତା ପ୍ରମାଣପତ୍ର, ପୋଲିସର ଅନୁମତି, ଝୁଲା ଦୋଳି ପାଇଁ ଅଟୋ ଇଞ୍ଜିନିୟରଙ୍କ ଠାରୁ ଏନ୍ ଓ ସି ସହିତ ଟିପିଏସଓଡିଏଲ(ଟାଟା ପାୱାର) ଭଳି କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷଙ୍କ ଠାରୁ ଆଦୌ ଅନୁମତି ନିଆଯାଇନଥିଲା । ପ୍ରାୟ ୫୦ ମିଟର ଦୂରରେ ଥିବା ଷ୍ଟାଫ୍ କ୍ୱାର୍ଟରସରେ ରହୁଥିବା ସ୍ଥାନୀୟ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ସୁରକ୍ଷାକୁ ବିଚାରକୁ ନିଆଯାଇନଥିଲା । ଫେରିସ୍ ଚକ ଚଳାଇବା ପାଇଁ ମାଲିକଙ୍କର କୌଣସି ବୈଷୟିକ ବ୍ୟକ୍ତି ମଧ୍ୟ ନଥିଲେ । ଏହି ମେକିଫିଟ୍ ରାଇଡ୍ ଷ୍ଟ୍ରକଚରଗୁଡିକର ଅନେକ ଅଂଶ କଳଙ୍କି ହୋଇଯାଇଥିଲା ଏବଂ ଏହା ଆବଶ୍ୟକ ସୁରକ୍ଷା ମାନଦଣ୍ଡ ପୂରଣ କରୁନଥିଲା ।
“ଯେଉଁ ଜମିରେ ଏହା ସ୍ଥାପିତ ହୋଇଥିଲା, ତାହା ଜେକେ କମ୍ପାନୀକୁ ଲିଜ୍ ଦିଆଯାଇଥିବା ଓଡିଶାର ସରକାରୀ ଜମି ଅଟେ । ମାଲିକ ସଂସ୍ଥାପକ ଲାଇସେନ୍ସ ଏବଂ କଣ୍ଟ୍ରୋଲ୍ ପ୍ଲେସ୍ ଅଫ୍ ପବ୍ଲିକ୍ ଆମ୍ୟୁଜମେଣ୍ଟ-୧୯୮୦ ନିୟମାବଳୀ ଅନୁଯାୟୀ ଏକ ପ୍ରିମାଇଜ୍ ଲାଇସେନ୍ସ ଆବଶ୍ୟକ ସତ୍ତ୍ୱେ ଏହା କଦାପି ନିଆଯାଇନଥିଲା । ଷ୍ଟ୍ରକଚରାଲ୍ ଡାଇମେନ୍ସନ୍ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ଜଣେ ଯୋଗ୍ୟ ଇଞ୍ଜିନିୟରଙ୍କ ଦ୍ଵାରା କୌଣସି ଯୋଜନା ଅନୁମୋଦନ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷଙ୍କ ନିକଟରେ ଦାଖଲ କରାଯାଇନଥିଲା । କମ୍ପାନୀ ଭଡା ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଶୁଳ୍କ ସହିତ ଫେରିସ୍ ଚକ୍ରର ମାଲିକଙ୍କୁ ଜମି ସବ-ଲିଜ୍ ଦେଇପାରିବ କି ନାହିଁ ତାହା ପ୍ରଶ୍ନବାଚୀ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି । ଏହା ବାସ୍ତବରେ ଦୁର୍ଭାଗ୍ୟଜନକ” ବୋଲି ଚାନ୍ଦିଲି/ଜେ.କେ ପୁର ଥାନା ଅନ୍ତର୍ଗତ ସ୍ଥାନୀୟ ବାସିନ୍ଦା ରଶ୍ମୀ ରଂଜନ ଦୋରା ଦୁଃଖ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି । ଖୋଲାରେ ପରିସ୍ରା ଏବଂ ମଳତ୍ୟାଗକୁ ନେଇ ଅସ୍ଥାୟୀ ଶୌଚାଳୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ପରି କୌଣସି ପଦକ୍ଷେପ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇନଥିବାରୁ ପ୍ରଭୂତଭାବେ ପ୍ରଦୂଷଣ ହୋଇଥିଲା । ଟ୍ରାଫିକ୍ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ପାଇଁ ଆର ଆଣ୍ଡ ବି କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷଙ୍କ ମିଳିତ ଯାଞ୍ଚ ବିନା ଯାତ୍ରୀମାନଙ୍କୁ କୋଭିଡ ଦିନରୁ ଦୀର୍ଘ ଦିନ ଧରି ବନ୍ଦ ଥିବା ଇଏସଆଇ ହସ୍ପିଟାଲ ଫାଟକ ଦେଇ ଯିବାକୁ ଅନୁମତି ଦିଆଯାଇଥିଲା । ଅତ୍ୟଧିକ ସଂକୀର୍ଣ୍ଣ ରାସ୍ତାରେ ପ୍ରବଳ ଧୂଳି ହେବା ସତ୍ତ୍ୱେ ଜଳ ଛିଞ୍ଚିବାର କୌଣସି ବ୍ୟବସ୍ଥା ନଥିଲା ।
ଦୁର୍ଗା ପୂଜା କମିଟି-୨୦୨୩ ଦ୍ୱାରା ଦାନ ସଂଗ୍ରହର ପୁରା ଘଟଣାରେ ବରିଷ୍ଠ ସାମ୍ବାଦିକ ଶ୍ରୀ ରଞ୍ଜନ ରଥ କେତେକ ପ୍ରଶ୍ନ ଉତଥାପନ କରିଛନ୍ତି ଯଥା “କମିଟି ଆଇନଗତ ଭାବେ ପଞ୍ଜୀକୃତ ହୋଇଛି କି ? ଏହା ନିୟମରେ ଦାନ ସଂଗ୍ରହ କରିପାରିବ କି ? ଦାନ ସଂଗ୍ରହ ନାମରେ ଲକି ଡ୍ର କରି ପୁରସ୍କାର ଘୋଷଣା କରି ଏହା ଏକ ଲଟେରୀ ଚଲାଇପାରିବ କି ? ଜମି ସବ-ଲିଜ୍ ଏବଂ ଟେଣ୍ଟ ଷ୍ଟଲର ନିର୍ମାଣ ଦିଗରେ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଭଡା ସଂଗ୍ରହ କରିବାକୁ ସରକାରୀ ଅନୁମତି ଦିଆଯାଇଛି କି ? ଗତ ବର୍ଷ ମାନଙ୍କରେ କୋଟି କୋଟି ଟଙ୍କା ଆଦାୟ କରିଥିବାରୁ ଆୟ-ବ୍ୟୟ ହିସାବ ଆୟକର ବିଭାଗକୁ ପଠାଯାଇଛି କି ? ଯେହେତୁ ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରିଭେନସନ୍ ଅଫ୍ ଗ୍ୟାମ୍ବଲିଙ୍ଗ ଆକ୍ଟ-୧୯୫୦ ଏବଂ ଓଡିଶା ଲଟେରୀ ନିୟମ-୧୯୮୩ ରେ ଓଡିଶାରେ ସରକାରୀ ଲଟେରୀ ନିଷେଧ ହୋଇଛି, କମିଟି ଲଟେରୀ ନାମକରଣକୁ ଦାନ ବା ଚାନ୍ଦାକୁ ମୋଡି ବଦଳାଇ ଦେଇଛି । ତଥାପି ଶ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ଦୁର୍ଗା ପୂଜା କମିଟି-୨୦୨୩ ପରି ଏକ ଅଣପଞ୍ଜୀକୃତ ଅନୁଷ୍ଠାନ ପାଇଁ ଦାନ ମଧ୍ୟ ଆଇନଗତ ମନେହୁଏ ନାହିଁ । ଧର୍ମ ନାମରେ ଏକ ମିଥ୍ୟା ଧାର୍ମିକ ଉତ୍ସାହ ଦେବା କମିଟି ବା କମ୍ପାନୀ ପାଇଁ ଲାଭ ଏବଂ ଆନନ୍ଦଦାୟକ କାର୍ଯ୍ୟରେ ପରିଣତ ହୋଇଛି ବୋଲି ଅନେକେ ମତବ୍ୟକ୍ତ କରିଛନ୍ତି । ଏହା ବାସ୍ତବରେ ଏକ ଦୁଃଖଦ ଘଟଣା । ଦେଶର ନିୟମକୁ ମୋଡି ମକଚି ଦେଇଥିବା ଜେକେପିଏମ୍ ପରି ଏକ ପତିଷ୍ଠିତ କମ୍ପାନୀର ଏହିଭଳି ଦାଦାଗିରିକୁ ସରକାରୀ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କଲାଭଳି ମନେହୁଏ । ତଥାପି କିଛି ସଂବେଦନଶୀଳ ସରକାରୀ ଅଧିକାରୀ ଉଲ୍ଲଂଘନକାରୀଙ୍କ ଉପରେ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରିବେ ବୋଲି ଶ୍ରୀ ରଥ ଆଶା ପୋଷଣ କରିଛନ୍ତି ।